باب
بيان إطلاق
اسم الكفر على
من ترك الصلاة
35- NAMAZI TERK EDEN
KİMSE HAKKINDA KÜFÜR ADININ KULLANlLACAĞINI BEYAN BABI
133 - (81) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة وأبو
كريب، قالا: حدثنا
أبو معاوية عن
الأعمش، عن
أبي صالح، عن
أبي هريرة؛
قال: قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم:
"إذا قرأ ابن
آدم السجدة
فسجد، اعتزل
الشيطان يبكي.
يقول: يا ويله.
(وفي رواية
أبي كريب يا
ويلي). أمر ابن
آدم بالسجود
فسجد فله
الجنة. وأمرت
بالسجود
فأبيت فلي
النار".
[:-240-:] Bize Ebu Bekr b. Ebi Şeybe ve Ebu Kureyb de tahdis edip
dediler ki: Bize Ebu Muaviye, A'meş'ten tahdis etti. O Ebu Salih'ten, o Ebu Hureyre' den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Ademoğlu secde
ayetini okuyup da secde edince şeytan ayrılıp ağlayarak vay onun haline -Ebu
Kureyb'in rivayetinde: vay benim halime- Ademoğlu secde etmekle emrolundu,
secde etti, bu sebeple ona cennet vardır. Ben de secde etmekle emrolundum,
kabul etmedim, bundan dolayı benim için cehennem ateşi vardır, der. "
Diğer tahric: İbn
Mace, 1052; Tuhfetu'I-Eşraf, 12524 ve Ahöed Müsned, İbn-i Hibban
(81) حدثني
زهير بن حرب.
حدثنا وكيع.
حدثنا
الأعمش، بهذا
الإسناد،
مثله. غير أنه
قال: "فعصيت
فلي النار".
[:-241-:] Bana Zuheyr b. Harb da tahdis etti. Bize Veki', tahdis etti.
Bize A'meş bu isnad ile hadisi aynen tahdis etti. Ancak o:
"...Ben ise isyan
ettim. Bu sebeple benim için cehennem ateşi vardır der" dedi.
Bunu yalnız Müs!im
rivayet etmiştir; Tuhfetu'l-Eşraf, 12473
NEVEVİ
ŞERHİ 82.sayfa, 243 nolu Hadis’te.
DAVUDOĞLU
AÇIKLAMA: Nevevî'nin beyânına göre; Müslim 'in bu hadisle bundan
sonrakini burada zikretmesi bâzı fiillerin terki hakikaten, bazılarının terki
de ismen küfür olduğunu göstermek içindir. Burada şeytandan muradın İblis
olduğu anlaşılıyor. Zira: «ben isyan ettim...» diyor. Secde emrine isyan ederek
kâfir olan, İblistir. Nitekim Allah'u Teala bu bâbda: [Bakara 34] ayet-i kerime
de «Hani Meleklere: Âdem'e secde edin demiştik de melekler derhal secde
etmişler, yalnız İblis imtina' etmiş; büyüklenmişti. O zâten kâfirlerdendi...»
buyurmuştur.
Cumhur-u
müfessirine göre; buradaki küfürden murâd iblisin ilm-i ilahideki küfrüdür.
Bâzıları: «secde etmediği için kâfir oldu.» demişlerdir.
Şeytanın
ağlaması pişmanlığından değil hasedindendir. Çünkü, Adem oğlu onun cehennemlik
olmasına sebeb olan şeyle cennete girmektedir. El-Übbî' ye göre; İblisin
ağlamasından murâd hakikat olabilir ve bu mümteni' değildir; zira İblis
cisimdir. «Vay haline» ma'nasına gelen «yâ veylehu» sözü konuşmanın
âdâbındandır. Başkasından, kötü bir şey hikâye ederken mütekellim zamiri
kullanmak icâb ederse kötülük kendine izafe edilmesin diye zamiri değiştirmek
âdet olmuştur, Sücud : meyletmek; alnını yere koymak, huzü' ve boyun bükmek
ma'nâlarına gelir. Ancak meleklerin Hz. Âdem'e secde etmesi namaz secdesi gibi
alınlarını yere koymakla değil tehiyye ve selâmlama secdesi idi. Bu secde
eğilerek yapılmıştı.
Ulemâdan
bâzılarına göre; tehiyye secdesi mubahtır. Hanefiler secde-i tilâvetin vâcib
olduğuna bu hadisle istidlal etmişlerdir. Diğer mezheplere göre secde-i tilâvet
sünnettir.